USAID სამართლის უზენაესობის პროგრამის მიერ მოწვეული მოსამართლე ტიმოთი ბალანდი ბათუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტში კონსტიტუციური სამართლის სტუდენტისგან შემდგარ ჯგუფს შეხვდა.

ამ სესიაზე მოსამართლე ბალანდმა მნიშვნელოვანი ინფორმაცია მიაწოდა სტუდენტებს აშშ-ს ფედერალური და მინესოტას შტატის სასამართლო სისტემების სტრუქტურაზე და გაავლო პარალელები საქართველოს სასამართლო სისტემასთან.

როდესაც შეხვედრაზე დაისვა კითხვა ამ ორ სისტემას შორის ძირითადი განსხვავების შესახებ, შეხვედრაზე მყოფმა ერთ-ერთმა გამჭრიახმა სტუდენტმა სწორად მიუთითა საქართველოში საკონსტიტუციო სასამართლოს არსებობაზე. ამან გამოიწვია დისკუსია იმის შესახებ, თუ როგორ განიხილავენ კონსტიტუციურ საკითხებს ორივე ქვეყნის პირველი ინსტანციის მოსამართლეები.

მოსამართლე ბალანდმა აშშ-სა და საქართველოში არსებული სხვადასხვა პრაქტიკა შემდეგი მაგალითის გამოყენებით აჩვენა: შემთხვევა, როდესაც პირი აღიარებს სერიოზულ დანაშაულს, მაგრამ მათი ადვოკატი აყენებს შუამდგომლობას ბრალდებულის აღიარების დაუშვებლად ცნობის თაობაზე კონსტიტუციური საფუძვლებით, როგორიცაა დუმილის უფლება ან აპელირებს ჩვენების იძულებით მიცემაზე. სტუდენტებმა აღნიშნეს, რომ საქართველოში მსგავსი საკითხი პირდაპირ საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაეცემა, რის შედეგადაც სასამართლო პროცესი საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილების გამოტანამდე გადაიდება. ამის საპირისპიროდ, შეერთებულ შტატებში, პირველი სასამართლოს მოსამართლე წყვეტს აღნიშნულ საკითხს და სასამართლო განხილვა გაგრძელდება, რა დროსაც მოსამართლის გადაწყვეტილება აღიარებითი ჩვენების დასაშვებობის შესახებ გახდება სააპელაციო სასამართლოში განაჩენის გასაჩივრების საფუძველი ბრალდებულისათვის ბრალის დამტკიცების შემდეგ.  

მოსამართლე ბალანდმა ასევე მოუწოდა სტუდენტებს განეხილათ საქართველოს კონსტიტუციის მეორე თავში გაწერილი უფლებებიდან თუ რომელი არის ყველაზე ნაკლებად დაცული ან არ ხდება ამ უფლების დაცვის მექანიზმის სრულად გამოყენება. „ახალგაზრდებმა ნამდვილად დასაფიქრებელი კომენტარები გააკეთეს ბოლოდროინდელ ინციდენტებთან დაკავშირებით, როდესაც სამართალდამცავებმა დაარბიეს საპროტესტო გამოსვლა, რაც, სტუდენტების აზრით, მოიცავდა თვითგამოხატვის უფლების, გადაადგილების თავისუფლებისა და შეკრების უფლების დარღვევას.“ - განაცხადა მოსამართლე ბალანდმა.

დისკუსიის ეს ნაწილი ხაზს უსვამს სხვადასხვა კონსტიტუციურ დებულებებს შორის რთულ ურთიერთკავშირს. სტუდენტების კონკრეტულმა მაგალითმა ასევე ხაზი გაუსვა პრესის თავისუფლებაზე გავლენას, რადგან ეს ეხებოდა მედიის მიერ მსგავსი პროტესტების გაშუქების შესაძლებლობას.