2024 წლის 9 ივლისს, საქართველოს არბიტრთა ასოციაციამ, USAID  სამართლის უზენაესობის პროგრამის მხარდაჭერით, ღონისძიებას უმასპინძლა, რომელიც საქართველოში არბიტრაჟის საკანონმდებლო ჩარჩოს გაძლიერების მიზნით შესატანი ცვლილებების ადვოკატირებას ისახავდა მიზნად.  

ღონისძიებისას აქცენტი “არბიტრაჟისადმი მეგობრული” სამართლებრივი გარემოს ხელშეწყობაზე გაკეთდა, რათა ამ მექანიზმის მიმართ მეტი ყურადღების მოზიდვა და საქართველოს, როგორც რეგიონული ჰაბის პოზიციის განმტკიცება მოხდეს.   

საკანონმდებლო ცვლილებების ადვოკატირების მიზნით შეხვედრაში მონაწილეობა სხვადასხვა ბიზნეს ასოციაციამ, მათ შორის უმსხვილესმა გაერთიანებებმა მიიღეს. სამუშაო შეხვედრას ესწრებოდნენ ისეთი მსხვილი ბიზნეს ასოციაციების იურისტები, როგორებიცაა ამერიკის სავაჭრო პალატა, საქართველოს სავაჭრო პალატა, ევროპის ბიზნეს ასოციაცია, ინვესტორთა საბჭო და საქართველოს ბიზნეს ასოციაცია.

მონაწილეებს გახსნითი სიტყვით მიმართეს საქართველოს არბიტრთა ასოციაციის ყოფილმა თავმჯდომარემ და კანონპროექტზე მომუშავე ჯგუფის წამყვანმა ექსპერტმა, ჯაბა გველებიანმა და პროგრამის ADR მრჩეველმა, ირაკლი გელოვანმა. ამ უკანასკნელმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ დავების გადაწყვეტის ალტერნატიული საშუალებების (ADR), მათ შორის მედიაციისა და არბიტრაჟის გაძლიერება ევროკავშირის ასოცირების დღის წესრიგს ეხმიანება, რადგან ისინი ხელს უწყობს ბიზნეს და საინვესტიციო კლიმატის გაუმჯობესებას და უზრუნველყოფს მართლმსაჯულების ხელმისაწვდომობას ყველასთვის. ეს მიზნები კი პროგრამის ამოცანებს ემთხვევა. „გაუმჯობესებული საარბიტრაჟო კანონმდებლობა ამ მიზნის მთავარი კომპონენტია, რომელიც მიზნად ისახავს არბიტრაჟისა და მთლიანად ADR-ის გაძლიერებას“.

საქართველოს არბიტრთა ასოციაციის მიერ მომზადებული საკანონმდებლო ინიციატივა რამდენიმე მნიშვნელოვან ცვლილებას მოიცავს, რომელიც შთაგონებულია ევროპის ისეთი ქვეყნების საუკეთესო პრაქტიკით, როგორებიცაა შვეიცარია, საფრანგეთი, გერმანია და გაერთიანებული სამეფო. სხვა მნიშვნელოვანი ცვლილებების გარდა, ძირითადი შემოთავაზებული ინიციატივა მოიცავს: საარბიტრაჟო გადაწყვეტილების ბათილად ცნობის შესახებ სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილების გასაჩივრების უფლებას საკასაციო სასამართლოში; მხარეთა უფლებას (როდესაც არც ერთი არ არის დაკავშირებული საქართველოსთან) წინასწარ შეთანხმდნენ, უარი თქვან საარბიტრაჟო გადაწყვეტილების სასამართლოში გასაჩივრების შესაძლებლობაზე, რაც ამყარებს საარბიტრაჟო გადაწყვეტილებების საბოლოობას.

მონაწილეებმა საქართველოს არბიტრთა ასოციაციის მიერ მომზადებული საკანონმდებლო ცვლილებები და ბიზნეს ასოციაციების მიერ შემოთავაზებული კომენტარები და წინადადებები განიხილეს. საკითხები მოიცავდა მეორე მხარისთვის შეტყობინების მიცემას, საარბიტრაჟო სარჩელის უზრუნველყოფის ღონისძიებებსა და საარბიტრაჟო ინსტიტუტების სამართლებრივ ფორმებს.

საქართველოს არბიტრთა ასოციაციის წარმომადგენლებმა შეხვერდაზე გამოთქმული შენიშვნები ჩაინიშნეს, რაც საკანონმდებლო ცვლილებების შემდგომი დახვეწისას იქნება გათვალისწინებული.