სასამართლო სისტემის გამჭვირვალობის და ანგარიშვალდებულების უზრუნველსაყოფად მნიშვნელოვანია საზოგადოების ჩართულობა. ეს ხელს უწყობს მოქალაქეების მიმართ მოსამართლეების ანგარიშვალდებულების და საზოგადოების მხრიდან სისტემისადმი ნდობის გაზრდას, ასევე, განსხვავებული შეხედულებების გათვალისწინებას.
საზოგადოების ჩართულობისა და სასამართლო პროცესების მონიტორინგის ხელშეწყობის მიზნით, საქართველოს სასამართლო გუშაგმა, USAID სამართლის უზენაესობის პროგრამის მხარდაჭერით, 76 მოხალისე საქართველოს სხვადასხვა რეგიონებიდან ჩართო მონიტორინგის პროცესში. 10 თვის განმავლობაში მოხალისეები დაესწრნენ 1341 სასამართლო პროცესს, რომელთა მონიტორინგის შედეგები ანგარიშში აისახა.
27 სექტემბერს, საქართველოს სასამართლოს გუშაგმა, USAID სამართლის უზენაესობის პროგრამის მხარდაჭერით, მონიტორინგის ანგარიშის შედეგები ფართო საზოგადოებას წარუდგინა.
“ანგარიშში მოცემული საკითხები, რომელიც სასამართლოს ორგანიზაციულ მუშაობას, ასევე პროცედურულ სამართლიანობას ეხება, პირდაპირ აისახება სასამართლოს გამჭვირვალობისა და ანგარიშვალდებულების ხარისხზე. ეს თემებია: სასამართლოს სხდომების დაგვიანებით დაწყება, სხდომების გადადება ტექნიკური გაუმართაობის ან საორგანიზაციო საკითხების გამო, მოქალაქეებისთვის არასაკმარისად აღქმადი სასამართლო პროცესები და განაჩენები/გადაწყვეტილებები.” - აღნიშნა საქართველოს სასამართლოს გუშაგის დირექტორმა, ნაზი ჯანეზაშვილმა.
USAID/კავკასიის დემოკრატიისა და მმართველობის ოფისის კანონის უზენაესობის პროექტის მენეჯერმა, რუსუდან ტაბატაძემ აღნიშნა: „ყველა საჯარო უწყების, მათ შორის სასამართლოს, უპირველესი მიზანი ხალხის სამსახური და თავისი მოქალაქეების უფლებების დაცვაა. USAID სამართლის უზენაესობის პროგრამის საშუალებით, ჩვენ ხელს ვუწყობთ საზოგადოებაზე ორიენტირებული მართლმსაჯულების განვითარებას და ისეთი აქტივობების განხორციელებას, რომლებიც მოქალაქეების საჭიროებებს მიემართება. მოქალაქეების მიერ სასამართლო პროცესების მონიტორინგი არ არის გავრცელებული პრაქტიკა საქართველოში. მიხარია ახალგაზრდების ხილვა, რომლებიც აქტიურად მონაწილეობდნენ ამ პროცესში და დღეს თავიანთ დაკვირვებებს გვიზიარებენ ჩვენ და ფართო საზოგადოებას.“
ორგანიზაციის სამართლებრივმა ანალიტიკოსმა, მეგი შამათავამ მონაწილეებს, მოხალისეთა დაკვირვების შედეგები გააცნო და აღნიშნა, რომ „მოსამართლეთა უმეტესობა გულდასმით უსმენდა მხარეებს და განმარტავდა სამართლებრივ ტერმინოლოგიას მხარეთათვის გასაგებ ენაზე. თუმცა იყო შემთხვევები, როდესაც პროცესის მიმდინარეობის დროს მოსამართლე არ იყო საქმესთან დაკავშირებით სათანადოდ ინფორმირებული და მომზადებული. მოსამართლეები უმეტესად იცავდნენ ეთიკის ნორმებს და კონსტრუქციულად მიმართავდნენ დარბაზში მყოფ პირებს, თუმცა იყო შემთხვევები, როდესაც მოსამართლეებმა მხარეების მიმართ უხეში ან აგრესიული დამოკიდებულება გამოხატეს.“
„მოხალისეები სამართალწარმოების ხანგრძლივ ვადებს და განსჯადობასთან დაკავშირებულ გაურკვევლობას ერთ-ერთ მნიშვნელოვან პრობლემად ასახელებენ.“ - დასძინა საქართველოს სასამართლოს გუშაგის სამართლებრივმა ანალიტიკოსმა ქეთი გაჩეჩილაძემ.
ანგარიშის წარდგენას 80-ზე მეტი ადამიანი დაესწრო, მათ შორის მოსამართლეები, ადვოკატები, პოლიტიკოსები, საერთაშორისო ორგანიზაციების, სამოქალაქო საზოგადოებისა და მედიის წარმომადგენლები. დასასრულს მოხალისეებს, რომლებიც აქტიურად მონაწილეობდნენ სასამართლო პროცესების მონიტორინგში, სერტიფიკატები გადაეცათ.